Những năm gần đây, nhiều nông dân trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk đã mạnh dạn đưa các giống bơ ngon như bơ booth 7, bơ sáp vào canh tác.Bước đầu, nhiều hộ nông dân đã có thu nhập hàng trăm triệu đồng mỗi năm từ trồng bơ. Để cây bơ đậu quả nhiều cho năng suất cao, cần chú ý kỹ thuật chăm sóc cây theo từng giai đoạn, đặc biệt là trong giai đoạn cây bơ ra trái non.
Những năm gần đây, nhiều nông dân trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk đã mạnh dạn đưa các giống bơ ngon như bơ booth 7, bơ sáp vào canh tác.Bước đầu, nhiều hộ nông dân đã có thu nhập hàng trăm triệu đồng mỗi năm từ trồng bơ. Để cây bơ đậu quả nhiều cho năng suất cao, cần chú ý kỹ thuật chăm sóc cây theo từng giai đoạn, đặc biệt là trong giai đoạn cây bơ ra trái non.Tuy nhiên rất nhiều nhà vườn có hiện tượng bơ ra hoa rất sai nhưng lại thất vọng khi quả non rụng gần hết.Vậy nguyên nhân do đâu? cách khắc phục ra sao? đây là một vấn đề cấp thiết được bà con nông dân rất cần được quan tâm và chia sẻ.Chúng tôi xin đưa ra ở đây một vài nguyên nhân và cách chống cho cây bơ bị rụng trái non như sau:
1. Nguyên nhân rụng
• Rụng quả sinh lý:
Đối với cây bơ hoặc bất cứ cây ăn trái nào khác, khi gặp điều kiện bất lợi (cây yếu, hạn hán, sinh trưởng kém) đến khi đậu quả non thì diễn ra hiện tượng rụng, đây là hiện tượng sinh lý bình thường của cây. Số lượng trái non sau khi hình thành sẽ giảm đi nhiều từng đợt trong khoảng 4 – 5 tuần đầu, số lượng và tỷ lệ rụng phụ thuộc vào thể trạng của cây khi đó. Do cây không đủ dinh dưỡng để nuôi dưỡng các trái nên việc cây tự giảm bớt số lượng trái là vấn đề tất yếu. Lúc này, cây sẽ tự tiết ra một số chất điều hòa sinh trưởng để tạo tầng rời ở cuống trái và trái sẽ rơi ra khỏi cây.
• Rụng quả do sốc:
Bơ thường tập trung ra hoa đậu quả vào tháng 3, 4.Thời gian này là giai đoạn mùa khô tại Đắk Lắk, bà con nông dân thường ít chủ động tưới tiêu mà chờ nước từ mưa cung cấp cho cây, điều này có thể làm cho cây bị sốc do điều kiện thay đổi đột ngột. Những cây không có nước tưới thường xuyên bỗng nhiên tiếp nhận một lượng nước lớn làm cây tập trung hút nước mạnh dẫn đến tầng rời ở cuống tráimọng nước làm trái non bị rụng.
• Rụng quả do chuyển đổi giai đoạn sinh trưởng:
Trong vườn trồng xen cây cà phê và cây bơ bà con nông dân thường chăm sóc, bón phân và tưới nước cùng thời điểm trong khi mỗi loại cây này đòi hỏi có biện pháp chăm sóc riêng. Đây cũng là nguyên nhân bơ trồng xen thường bị rụng trái non do bà con nông dân bón phân, tưới nước không hợp lý khi ra hoa, đậu quả đột nhiên phát triển lộc đồng loạt, dinh dưỡng sẽ tập trung vào nuôi lộc, quả non sẽ bị rụng bớt.
• Rụng do nấm bệnh
Sau khi đậu quả, nếu gặp mưa nhiều, độ ẩm không khí cao, nấm bệnh phát triển mạnh (đặc biệt là bệnh thán thư) sẽ tấn công vào cuống quả gây rụng quả.
2. Cách khắc phục.
• Rụng quả sinh lý
Để giúp cây giữ lại số lượng quả vừa phải thì ngoài dựa vào quá trình rụng trái sinh lí của cây, người nông dân cần chủ động tỉa bớt trái non, chỉ giữ lại số lượng nhất định trên mỗi cành cũng như cả cây. Một số vấn đề cần lưu ý là để trái có chất lượng thì ngoài đạm, lân kali thì cần bổ sung thêm các trung vi lượng đặc biệt là caxi, mangan và bo một cách cân dối và phù hợp, có thể phun qua lá hoặc bón gốc.Ngoài ra hiện tượng rụng sinh lí thường do cây bị bệnh thối rễ không hấp thụ được dinh dưỡng nuội cây nên có biện pháp phòng trừ.
• Rụng quả do sốc
Khi cây nở hoa không được tưới nước, sau khi hoa thụ phấn đã tượng trái non cần phải tưới nước đều đặn cho cây với lượng nước vừa phải (đủ ẩm) để khi mưa xuống cây không bị sốc, đồng thời khi mưa xong tiến hành phá váng mặt, khơi thông cho thoát nước nhanh, có thể phun Bo- Canxi để tăng khả năng chống chịu.
• Rụng quả do chuyển đổi giai đoạn sinh trưởng
Do bản thân cây có 2 thời kỳ: thời kỳ sinh trưởng và cây phát triển đọt non; thời kỳ cây mang hoa, ra hoa, đậu quả. Do đó lưu ý không bón phân có thành phần Đạm cao, Lân, amino humic trong giai đoạn này cây dễ phát lộc và gây rụng quả.
Nên tưới nước vào mùa khô cho vườn bơ, trước khi hoa trổ khoảng 1 tháng có thể bón phân NPK 15.15.15 để hỗ trợ cho cây phát triển cành lá non sớm. Sau khi đậu trái nên phun bo, can-xi và các vi lượng khác giúp bảo vệ trái non. Đồng thời bà con có thể sử dụng biện pháp bón Lân và Kali vào đầu mùa mưa để kìm hãm đọt non hoặc sử dụng các loại thuốc hãm đọt.
• Rụng do nấm bệnh
Phun thuốc trừ nấm để phòng các loại nấm gây hại, đài quả non và quả non.
Trà My - TTKN
