Hiệu quả từ mô hình nuôi lươn không bùn trong bể xi măng

Ở tỉnh Phú Yên trước đây, nghề nuôi lươn thương phẩm còn tương đối mới mẻ, chỉ một vài hộ ở huyện Phú Hòa nuôi thí điểm, con giống phải vào miền Nam đặt mua, kỹ thuật nuôi còn thô sơ, chủ yếu nuôi lươn có bùn và cho ăn cá tạp xay nhỏ, rất khó quản lý trong quá trình nuôi.

Nắm bắt được nhu cầu của nhiều bà con nông dân trong tỉnh, từ năm 2020 đến nay, Trung tâm Khuyến nông tỉnh đã triển khai các mô hình nuôi lươn không bùn trong bể xi măng, cho ăn bằng thức ăn công nghiệp. Với kỹ thuật nuôi mới, việc chăm sóc lươn dễ dàng hơn, môi trường nuôi sạch nên mô hình thu hút nhiều hộ nông dân đăng ký tham gia. Như năm 2020, có 07 hộ tham gia mô hình, quy mô 250 m² trên địa bàn huyện Phú Hòa và Tây Hòa. Năm 2021 có 03 hộ tham gia mô hình, với diện tích 108 m² trên địa bàn huyện Phú Hòa và TP. Tuy Hòa. Năm 2022 có 04 hộ tham gia mô hình, với diện tích 275 m² trên địa bàn huyện Tuy An, Tây Hòa và thị xã Đông Hòa. Trong các tháng đầu năm 2023 có 5 hộ tham gia với diện tích 193 m² trên địa bàn huyện Đồng Xuân, Sơn Hòa, Tây Hòa và TP. Tuy Hòa. Tổng cộng từ năm 2020 đến 2023, Trung tâm Khuyến nông tỉnh Phú Yên đã xây dựng 19 mô hình nuôi lươn không bùn với qui mô 826 m²  cho 19 hộ tham gia.
 

Mô hình nuôi lươn không bùn trong bể xi măng của ông Nguyễn Thanh Việt ở xã Hòa Tâm, TX Đông Hòa, tỉnh Phú Yên.
 

Kết quả gần nhất là trong năm 2022  đã triển khai thực hiện mô hình nuôi lươn thương phẩm với quy mô 275m², có 4 hộ tham gia tại các huyện Tuy An, Tây Hòa và TX. Đông Hòa. Trong đó mô hình nuôi lươn không bùn tại xã Hòa Tâm (TX Đông Hòa) của hộ ông Nguyễn Thanh Việt có qui mô lớn nhất với diện tích 200m². Mô hình này được Trung tâm Khuyến nông tỉnh hỗ trợ 35% con giống, 35% thức ăn, hộ dân đối ứng 65% con giống, 65% thức ăn, 100% thuốc, hóa chất, chi phí điện, công lao động, khấu hao chi phí xây bể nuôi...

 Ông Nguyễn Thanh Việt, cho biết: Bể nuôi được xây bằng xi măng (mỗi bể 10m²), lót bạt nhựa (loại bạt nuôi tôm) chắc chắn, thiết kế ống cấp, thoát nước riêng biệt. Trong bể treo các chùm dây ni lông để lươn trú ẩn, mực nước duy trì từ 15-20cm. Xung quanh bể được rào chắn cẩn thận, đảm bảo ấm áp vào mùa đông, thoáng mát vào mùa hè. Nước được lấy từ giếng sinh hoạt, bơm vào bể chứa để phơi trước khi cấp vào bể nuôi. Hàng ngày phải theo dõi hoạt động của lươn nuôi, thay nước trong bể định kỳ 1-2 lần/ngày để đảm bảo môi trường sạch sẽ. Ngoài các kỹ thuật nuôi do cán bộ Trung tâm Khuyến nông tỉnh, Trạm Khuyến nông TX. Đông Hòa hướng dẫn, ông Việt còn phải thường xuyên tắm cho lươn nuôi bằng nước muối pha loãng hoặc chất sát khuẩn iodine định kỳ 3 lần/tháng để phòng bệnh, thường xuyên thay và giặt chùm dây ni lông trong bể nuôi…
 

Mô hình nuôi lươn không bùn trong bể xi măng của ông Nguyễn Thanh Việt ở xã Hòa Tâm, TX Đông Hòa, tỉnh Phú Yên.

Ông Việt cho biết thêm, mô hình được triển khai từ tháng 7/2022, số lượng giống 12.000 con, mật độ 60 con/m². Sử dụng cám công nghiệp hột nổi để cho lươn ăn, tổng lượng cám công nghiệp cho lươn ăn (10 tháng nuôi) hơn 5,4 tấn. Sau 10 tháng nuôi, lươn phát triển rất tốt, tỉ lệ sống khoảng 83%, trọng lượng bình quân 310g/con, sản lượng thu hoạch hơn 3 tấn lươn thịt, với giá lươn thịt thời điểm xuất 120.000 đồng/kg.  Tổng chi phí của mô hình trong 10 tháng nuôi (lươn giống, thức ăn, men tiêu hóa, vitamin C, thuốc, test môi trường, vợt, xô đựng, điện…) gần 297 triệu đồng, tổng thu hơn 370 triệu đồng (3.090kg x 120.000 đồng/kg), cho lãi hơn 73 triệu đồng.

Mô hình này mang lại hiệu quả cao, tận dụng được công lao động nhàn rỗi và diện tích sân vườn trống, góp phần đa dạng hóa đối tượng nuôi thủy sản. Mô hình được đông đảo các hộ dân trong và ngoài tỉnh tham quan học tập, tìm hiểu để nhân rộng. Nhưng về lâu dài người nuôi cần có doanh nghiệp đủ mạnh bao tiêu ổn định sản phẩm đầu ra để an tâm đầu tư sản xuất.

Tác giả bài viết: Huỳnh Thúc Khoa - Trạm KN TX Đông Hòa