Những đổi thay về tập quán sản xuất đáng khích lệ của người đồng bào Chăm Hroi ở thôn Phú Tiến, xã Phú Mỡ

Nhân chuyến công tác về thăm hỏi, động viên các hộ gia đình có hoàn cảnh khó khăn trong dịp tết Nguyên đán Quý Mão năm 2023 tại thôn Phú Tiến, xã Phú Mỡ, huyện Đồng Xuân, tôi ngạc nhiên trước nhận thức đã có sự thay đổi về sản xuất VAC (vườn-ao-chuồng) của bà con đồng bào dân tộc thiểu số Chăm H’Roi ở đây

Lâu nay bà con thường có thói quen đi làm nương rẫy khi về thì hái các loại rau rừng như: cà nút, đọt bìm bìm cheo, cải trời, đọt sắn non, rau đắng,…để phục vụ bữa ăn gia đình. Nhưng hiện nay rất nhiều bà con đã biết cách trồng rau ngay tại hộ gia đình để phục vụ bữa ăn hàng ngày như: trồng hành, hẹ, rau xà lách, cải ngọt, mồng tươi, rau thơm,… Việc trồng rau có tưới nước, một số hộ gia đình còn trồng rau hầu như quanh năm để phục vụ cho gia đình và bán ra trong cộng đồng của thôn. Nổi bật nhất là hộ chị La Mo Thị Trang với mô hình vườn rau, ao cá, nuôi gà, vịt đẻ trứng để sử dụng làm nguồn thực phẩm chính cho gia đình.
 

Thăm và tặng quả cho già làng thôn Phú Tiến

Chị Trang tâm sự: Trước đây bà con chủ yếu là trồng bầu hồ lô, bí đỏ ngoài nương rẫy và khi đi làm về thì họ thường mang gùi về cùng với hái rau đắng, cà nút và nhất là đọt cây sắn non để về ăn; bà con khi đấy không biết quan tâm chăm sóc cây trồng ở nhà cũng như ngoài nương rẫy nên vào mùa nắng thường bị thiếu hụt nguồn rau xanh. Hiện nay gia đình chị thì trồng rau gần như quanh năm chủ yếu là dùng trong gia đình và anh em trong dòng họ, khi nhiều mới bán ra ngoài; còn về ao cá, gia đình tự thuê xe múc về đào ao vào năm 2020 theo hướng dẫn của cán bộ nông nghiệp với diện tích 375m² (15x25m), thường chọn chủ yếu thả nuôi cá trê lai, vì loại cá này ăn tạp có thể tận dụng thức ăn sẵn có như lúc làm gà vịt thì tận dụng những cái phế thải cho cá trê, ngoài ra chồng chị Trang thường xuyên vào rẫy keo trồng để tìm ổ mối, tổ kiến vàng,…. về cho ăn; anh chị còn mua thêm thức ăn công nghiệp để cho cá ăn nhanh lớn. Mỗi đợt nuôi cá, trừ ra việc sử dụng làm thức ăn trong gia đình, chị còn thu về hơn 5 triệu đồng từ bán cá trong thôn. Còn về việc nuôi gà vịt thì chị cho biết chủ yếu là để lấy trứng phục vụ bữa ăn trong gia đình.
 

Đ/c Trưởng phòng NN&PTNT huyện và chủ hộ gia đình bên vườn rau

Những việc này cần tuyên truyền, nhân rộng ra cộng đồng, vì điều kiện ở thôn này đi lại khó khăn, xa xôi, việc tiếp cận nguồn rau xanh từ các xã phía dưới chở lên bán dạo rất hạn chế; nên việc trồng rau, đào ao nuôi cá và nuôi gà, vịt đẻ trứng phục vụ cho bữa ăn gia đình là rất thiết thực, hiệu quả; tạo nguồn thực phẩm sạch ngay tại hộ gia đình, góp phần làm giảm tỉ lệ trẻ em suy dinh dưỡng.

Tác giả bài viết: Phạm Lê Hoàng - Trạm KN huyện Đồng Xuân